مقدمه
بتن از پرمصرف ترین مصالح ساختمانی است، که به وفور در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. بتن با توجه به تکنیک های ساخت و موارد استفاده از آن به انواع مختلفی دسته بندی می شود. با این وجود تمامی انواع بتن ها پس از اختلاط و هنگامی که رطوبت خود را از دست می دهند، بسیار سخت می شوند. یکی از انواع آن ها، بتن اکسپوز است. که معمولا به منظور زیبا سازی نمای خارجی و یا فضای داخلی ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. به همین منظور در ادامه قصد داریم شما را با بتن اکسپوز و کاربرد آن در ساختمان سازی به طور کامل آشنا کنیم.
بتن اکسپوز و انواع آن
بتن اکسپوز (exposed concrete) را می توان نوع جدیدی از مصالح ساختمانی معرفی نمود. این نوع از بتن امروزه از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است. از مهم ترین دلایل محبوبیت این نوع بتن، قابلیت اجرای آن در طرح های متنوع است. از طرفی استفاده نمودن از آن در نماسازی می تواند به سبک سازی نما کمک کند. به طور کلی اگر بخواهیم بتن های اکسپوز را به انواع مختلفی دسته بندی نماییم، شامل دو دسته پنل های پیش ساخته و اجرا در محل می شوند.
بتن به صورت پنل های پیش ساخته، در کارخانه قالب گیری می شوند و سپس در پروژه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. معمولا در پروژه های ساختمانی کوچک از این نوع بتن های اکسپوز استفاده می گردد. از مهم ترین مزایای این بتن ها می توان به رعایت اصولی تمامی استانداردها در ساخت بتن اشاره نمود. هنگام اجرای این نوع بتن باید به موارد مختلفی توجه شود. نکته اول احتمال آسیب دیدگی بتن هنگام جابجایی و نصب آن است. بنابراین دقت و مهارت بالا در اجرای آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. همچنین تراز بودن سطح کار، ایجاد چسبندگی اصولی و استفاده از روش درست نصب، از دیگر نکاتی است که باید به آن ها توجه شود.
بتن به صورت اجرا در محل نیز معمولا برای ساخت پروژه های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد. هزینه این نوع اجرا نسبت به پنل های پیش ساخته کمتر است، اما زمان بیشتری را باید صرف اجرای آن نمود. هنگام اجرای این نوع بتن باید به موارد متعددی توجه شود. اول اینکه در صورت عدم مهارت کافی احتمال نقص در طراحی بتن افزایش می یابد. همچنین درزبندی در این نوع از طراحی ها باید با دقت بسیار بالایی انجام شود. استفاده از روغن مناسب و عدم ایجاد حباب نیز بسیار حائز اهمیت است.
مزایا و معایب استفاده از بتن اکسپوز
- بتن اکسپوز از مقاومت بسیار بالایی در برابر رطوبت و حرارت برخوردار است.
- از طرفی این بتن در برابر حریق، یخ زدگی و همچنین شرایط جوی مختلف نیز بسیار مقاوم است.
- مقاومت در برابر خوردگی و سایش از دیگر مزایای بتن های اکسپوز است.
- استفاده از این نوع بتن در نما سطحی یکدست، صاف و زیبا ایجاد می نماید.
- از طرفی این نوع بتن قابل شستشو می باشد.
- استفاده نمودن از انواع بتن های اکسپوز می تواند هزینه های اجرای پروژه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
- از دیگر مزایای این بتن می توان به قابلیت استفاده از آن در سطوح مختلف مانند کف، دیوار و سقف اشاره نمود.
- سهولت در اجرا و افزایش سرعت اجرای نما از دیگر مزایای استفاده از بتن های اکسپوز است.
- بتن های اکسپوز عایق مناسبی در برابر حرارت و صوت هستند.
- ظاهر این بتن سرد، مدرن و صنعتی می باشد.
- همچنین در برابر ضربه و فشار نیز بسیار مقاوم است.
- بتن های اکسپوز کپک نمی زنند.
- از طرفی در مقابل آلودگی های محیطی نیز مقاوم می باشند.
- از این بتن ها می توان با ضخامت، اندازه، طرح و رنگ های مختلفی استفاده نمود.
البته بتن اکسپوز در کنار مزایای قابل توجه و بی نظیری که دارد، معایبی نیز دارد که بهتر است پیش از استفاده آن ها را نیز بشناسید. استفاده نمودن از بتن در طراحی داخلی و نماسازی می تواند فضایی نسبتا خشک و بی روح ایجاد نماید. همین موضوع موجب می شود تا فضای مسکونی و یا تجاری، ظاهری صنعتی پیدا کند.
استفاده از بتن اکسپوز در معماری
استفاده از بتن اکسپوز در معماری مدرن از جذابیت بسیار بالایی برخوردار است. از آنجایی که بتن های اکسپوز می توانند نمایی ساده و در عین حال کاربردی ایجاد نمایند، همخوانی سایر وسایل با آن ها بسیار حائز اهمیت است. استفاده نمودن از گیاهان طبیعی، مبلمان هایی به رنگ گرم و عناصر سنتی مانند چوب می تواند جذابیت فوق العاده ای در کنار بتن داشته باشد. از این نوع بتن در فضاهای زیر می توان استفاده نمود.
- ساخت پله های داخلی و خارجی
- سرویس بهداشتی و حمام
- سطوح دکوراسیون داخلی
- نماسازی ساختمان ها به سبک مدرن
- ساخت مبلمان مورد استفاده در فضاهای باز
- محوطه سازی و طراحی فضای شهری
- طراحی و ساخت حوض و استخرها
- ساخت تونل و زیرگذر، پل سازی و …
- طراحی و اجرای اجسام دکوری مانند مجسمه ها