تعمیر سقف خانه بخش اجتنابناپذیری از چرخه عمر یک خانه است. حتی بهترین و محکمترین سقفها نیز به مرور زمان و در اثر عواملی مثل کهنگی و شرایط نامساعد آب و هوایی دچار نشتی یا سوراخ میشوند. بااینحال، قسمت خوب ماجرا اینجاست که سقف معیوب خراب را لزوماً نباید تعویض کرد. اکثر مشکلات جزئی را میتوان از طریق تعمیر سقف خانه حل کرد. جالبتر اینکه بسیاری از اقدامات تعمیراتی را خودتان نیز میتوانید انجام دهید. البته بسته به میزان مهارت فنی شما، این کار میتواند کمی چالشبرانگیز باشد. ولی درنهایت و به شرط رعایت اصول کار، نتیجهبخش خواهد بود.
اگر قصد بازسازی ساختمان را دارید، شناسایی و رفع مشکلات سقف را در اولویت قرار دهید. زیرا در غیر این صورت، ممکن است با مشکلات ثانویهی زیادی روبرو شوید.
علائمی که نشاندهنده وجود مشکل در سقف خانه هستند
خوشبختانه علائم هشداردهندهای که حاکی از نیاز سقف به تعمیر هستند، در اکثر مواقع بدیهی و آشکار است. برخی از این علائم را میتوان از طریق مشاهده نمای بیرونی خانه شناسایی کرد. وجود تَرَک یا تاب در توفالها ازجمله شاخصترین نشانههای بیرونی هستند که رؤیت آنها باید شما را به فکر تعمیر سقف خانه بیندازد. گاهی مشکل نه خرابی توفال، بلکه خرابی درزگیر سقف است. درزگیرها ورقهای نازکی از فولاد گالوانیزه و آلومینیم هستند که از طریق دور کردن جریان آب از درزهای سقف، از ورود آب به ساختار درونی آن ممانعت به عمل میآورند.
در کنار نشانههای بیرونی، مشاهده برخی علائم درونی نیز میتواند هشداری مبنی بر آغاز عملیات تعمیر سقف خانه باشد. متداولترین علامت درونی، تغییر رنگ یا دیدن لکههای آب روی سقف و دیوار است. این نشانه میتواند حاکی از فرسودگی لایهی زیرین سقف باشد که راه را برای نفوذ رطوبت هموار میکند. این امر پس از مدتی سبب ایجاد مشکلات دیگری مانند کپکزدگی میشود.
انتخاب روش مناسب برای تعمیرات سقف خانه به عامل ایجاد مشکل در ساختار سقف بستگی دارد. گاهی مشکل، ناشی از آسیب توفال یا نقص درزگیر است که در این صورت باید نسبت به جایگزینی توفال یا تعویض درزگیر اقدام کرد. گاهی ساختار سقف در اثر فعالیت حیواناتی مثل موش و سنجاب دچار مشکل میشود. حتی سایش مداوم شاخههای درخت نیز میتواند به ساختار سقف آسیب برساند. گاهی هم ممکن است تعمیر سقف، مستلزم تعویض لوله جک سقفی باشد. اینها نه همه، بلکه متداولترین مواردی هستند که معمولاً در آسیبهای سقفی با آنها روبرو میشویم.
تعویض سقف خانه یا تعمیر آن؟
در بازسازی سقف خانه، کدام راه را انتخاب کنیم؟ تعویض یا تعمیر؟ پاسخ این سؤال از نظر هزینه و مطلوبیتِ نتیجهی کار، اهمیت بسیار زیادی دارد. بهطور کلی، اگر فقط قسمتی از سقف (نه کُل آن) مشکل پیدا کند، میتوان مسئله را از طریق تعمیر آن حل کرد. مثلاً اگر بخش کوچکی از سقف مشکل نشتی داشته باشد میتوان با درزگیری مجدد آن و بدون نیاز به تعویض سقف، مشکل را حل کنیم.
آنچه در اغلب مواقع تعویض سقف خانه را به امری اجتنابناپذیر تبدیل میکند، قدیمی بودن سقف است. قدیمی بودن سقف، انجام تعمیرات را روی آن دشوار میسازد. زیرا به دلیل فرسودگی ناشی از کهنگی، ممکن است سایر بخشهای سقف نیز در اثر عملیات تعمیر آسیب ببینند.
آسیبهای ناشی از بارش تگرگ سنگین نیز از دیگر عوامل تعویض سقف خانه هستند. در چنین حالتی، معمولاً کل سقف در اثر بارش تگرگ آسیب میبیند؛ این امر، ساختار سقف را معیوب کرده و انجام تعمیرات نقطهای را خنثی و بیاثر میکند.
درنهایت، نوع مصالح بهکاررفته نیز میتواند بر تصمیمگیری درباره تعویض یا تعمیر سقف خانه تأثیر بگذارد. بهعنوان مثال تعمیر توفالهای آسیبدیده کاری آسان است؛ ولی تعمیر سقفهای فلزی معمولاً کاری سخت و بعضاً محال است. زیرا برای دسترسی به نقاط آسیبدیده باید تمام پنل ها یا بخشهای سقف را جدا کرد.
شناسایی رفع نشتی سقف
نشتی، رایجترین نشانهی خرابی سقف است و به همین دلیل، در این قسمت توضیحاتی را درباره این مسئله ارائه میدهیم. سوراخ شدن سقف، باز شدن درزها و فرسایش مصالح ازجمله مهمترین دلایل نشتی سقف هستند. سوراخها معمولاً در اثر افتادن یا سایش شاخه درختان و همینطور پرتاب اشیای دیگر در اثر طوفان یا وزش بادهای شدید ایجاد میشوند. باز شدن درزها نیز معمولاً ناشی از قدیمی بودن سقف یا عدم نصب صحیح درزگیرهاست.
اگر میخواهید خودتان عملیات تعمیر سقف خانه را از طریق رفع نشتی انجام دهید، مراحل زیر را دنبال کنید. شاید در ابتدا کمی سخت به نظر برسد ولی افراد زیادی توانستهاند با موفقیت از عهده انجام این کار برآیند.
1. نمای بیرونی سقف را بررسی کنید
برای این منظور احتمالاً باید از طریق اتاق زیرشیروانی، روی پشتبام بروید. شاید هم بتوانید بهآسانی و از یک نمای بیرونی، وارسی مناسبی از سقف خانه داشته باشید. در صورت داشتن هلی شات میتوانید این دوربین پرنده را بر فراز بام به پرواز درآورید. آیا نکتهای وجود دارد که توجهتان را جلب کند؟ ممکن است در کمال تعجب یک شاخه درخت یا یک چتر را ببینید که از سقف بیرون زده باشد! در کنار بررسی این موارد، وضعیت مصالح بهکاررفته در سقف مثل توفالها و کاشیها را نیز بررسی کنید.
2. ناحیه داخلی سقف را بررسی کنید
اگر در مرحله قبل، خرابی یا نکته مشکوکی توجهتان را جلب نکرد، به اتاق زیرشیروانی نگاهی بیندازید. بهتر است این کار را همزمان یا بلافاصله بعد از یک بارندگی شدید انجام دهید. زیرا شناسایی نشتی سقف در چنین مواقعی آسانتر است. برای این منظور وسایل زیر را به همراه داشته باشید:
- ماسک
- دستکش
- چراغقوه (ترجیحاً هدلایت)
اگر بخشی از سقف بالای سرتان لکهدار شده یا تغییر رنگ داده، کار را با بررسی دقیق همان نقطه آغاز کنید. اگر سرنخی پیدا نکردهاید اطراف آن را وارسی کنید. یادتان باشد که قطرات آب میتوانند در امتداد تیرهای چوبی یا سیمهای بهکاررفته در اتاق زیرشیروانی حرکت کنند و روی نقاط دیگر فرود بیایند. بنابراین ممکن است منشأ نشتی بالای سر شما، جای دیگری باشد.
3. انجام اقدامات لازم برای رفع نشتی سقف
پس از یافتن منشأ نشتی، باید اقدامات لازم را برای تعمیر سقف خانه انجام دهید. برای این منظور راهکارهای سریع و سادهای وجود دارند. راهکارهایی که گاهی مشکل را کاملاً حل میکنند و گاهی هم میتوانند یک راهحل موقتی باشند. حداقل حُسن راهکارهای موقتی این است که تا آغاز عملیات تعمیر سقف خانه توسط یک فرد متخصص از بدتر شدن اوضاع جلوگیری میکنند.
برای رفع نشتی سقف میتوانید انجام اقدامات زیر را در دستور کار قرار دهید:
- پوشش سوراخها یا شکافهای احتمالی
- جایگزینی توفال مفقود یا آسیبدیده
- تعویض درزگیرهای معیوب
- تعویض یا تعمیر کفپوش سقف ساختمان
سخن آخر
هدف از نگارش این مقاله در سایت کاژه، ارائه اطلاعات مفید درباره دلایل خرابی و تعمیرات سقف خانه بود. به شرط برخورداری از کمی مهارت فنی، شما میتوانید بسیاری از ایرادات سقف را بهتنهایی برطرف کنید. ولی در صورت عدم شناسایی منشأ عیب یا گسترده بودن مقیاس خرابی آنگاه باید از متخصص کمک بخواهید.
فرقی ندارد کدام بخش از ساختمان شما، دچار عیب و ایراد شده! کاژه همواره بهترین راهکارها را برای حل مسئله ارائه میدهد. در صورت نیاز به تعمیر سقف خانه یا اجرای پروژههای مختلف بازسازی و همینطور دکوراسیون داخلی، این عملیات حساس را به کاژه بسپارید.