تاریخچه مسجد سلطان احمد

مسجد سلطان احمد یا مسجد آبی یکی از معروف ترین مساجد تاریخی واقع در استانبول ترکیه است. همان طور که از نام مسجد نیز می توان حدس زد، این مسجد به دستور سلطان احمد اول و در بین سال های 1609 تا 1619 میلادی بنا شده است. معمار این بنا محمد آقا صدفکار است و به خاطر وجود کاشی های آبی که درون بنای مسجد را زینت بخشیده است به نام مسجد آبی نیز شهرت دارد. نکته جالب توجه آن است که در نمای خارجی این مسجد هیچ رنگ آبی وجود ندارد. علاوه بر این، مسجد سلطان احمد یکی از سه مسجد شش مناره ای ترکیه است. این شش مناره برج های بلندی هستند که مومنان را به عبادت فرا می خوانند.

بخوانید و بدانید

این مسجد نیز مثل بسیاری از مساجد شامل مقبره­ ی موسس آن و همسر و سه پسرش، یک مدرسه و یک مسافرخانه است. مسجد سلطان احمد گرچه در حال حاضر نیز برای عبادت مرود استفاده قرار می گیرد اما وجود پنجره های استیند گلس آن را به جاذبه ای توریستی برای گردشگران نیز تبدیل کرده است.

معماری مسجد سلطان احمد

مسجد سلطان احمد که اوج هنر دو قرن از طراحی مساجد عثمانی و کلیساهای روم شرقی است، ترکیبی از معماری سنتی اسلامی و مدرن را همراه با عناصر تزئینی در خود جای داده است. از جمله عناصر دکوری مسجد می توان به آیات قران اشاره کرد که با دستخط زیبای سید قاسم غباری، از بهترین خطاطان عصر خویش، نگاشته شده است. وجود پنجره های استیند گلس زیبایی این بنای باشکوه را صدچندان کرده و عظمت آن را به رخ هر بازدید کننده ای می کشد. این بنا آخرین مسجد ساخته شده در دوره کلاسیک امپراتوری عثمانی است که در مرکز سلطنتی عثمانی در مرکز شهر استانبول واقع شده است.

بنای مسجد سلطان احمد دارای چند بخش است؟

بنای مسجد دارای دو بخش اصلی است: یک بخش صحن بزرگ اصلی است که عبادتگاه محسوب می­شود و گنبد اصلی مسجد بر فراز این قسمت قرار دارد و بخشی از پنجره های استیند گلس در این گنبد جاسازی شده است. علاوه بر گنبد اصلی که دارای 28 پنجره استیند گلس است، برای افزایش فضای صحن جهت حضور عبادت کنندگان، نیم گنبدهایی به صورت آبشاری ساخته شده است که هر یک 14 پنجره استیند گلس دارد. دومین بخش اصلی مسجد، حیاط وسیع مسجد است که به نوبه خود جالب توجه می باشد. حیاط نیز به وسعت خود مسجد است و اطراف آن را گذرگاه های طاق دار احاطه کرده است. این مسجد در نزدیکی بنای معروف ایاصوفیه ساخته شده است تا قدرت معماری اسلامی را در کنار معماری روم شرقی به معرض نمایش بگذارد.

نقش پنجره های استیند گلس در بنای مسجد سلطان احمد

رنگ آبی در سطوح بالایی بخش داخلی مسجد، رنگ غالب مسجد است که چشم هر بیننده ای را به خود جلب می­ کند. اما آنچه بیش از همه درون این بنا چشم نواز است، نور طبیعی است که به لطف پنجره های استیند گلس صحن داخل مسجد را روشن می کند. در این بنا بیش از 200 پنجره استیند گلس وجود دارد که دارای طرح های پیچیده هستند. شیشه­­ های استیند گلس رنگی برای مدت مدیدی زینت بخش این مسجد بوده اند. بخش اعظمی از این شیشه های استیند گلس رنگی هدایایی بودند که از جانب حاکم ونیز به سلطان احمد اول اهدا شده بودند اما در سال های اخیر با کپی های نامرغوب جایگزین شده اند که از لحاظ هنری چندان ارزشمند نیستند.

مزایای وجود پنجره های استیند گلس

از برجستگی های بنای مسجد سلطان احمد می توان به تعدد پنجره های استیند گلس و طاق های تاریک اشاره کرد که یکنواختی دیوارهای سنگی بیرونی را تخفیف می دهد و به جلوه آن می افزاید. فضای پر نور درون مسجد حاکی از وجود پنجره های استیند گلس است که نور خورشید را بی هیچ واسطه ای به درون صحن منتقل می کند. مزیت دیگر وجود پنجره های استیند گلس متعدد آن است که فضای درونی را وسیع تر از حد معمول نشان می دهد. این فضای دل باز و وسیع می تواند حجم زیادی از افراد را که برای عبادت یا برای بازدید از این بنای تاریخی بدان جا آمده اند، در خود جای دهد. از جمله عناصر مهم فضای داخلی مسجد آبی محراب آن است که از جنس سنگ مرمر می باشد و دورتا دور آن را پنجره های استیند گلس فرا گرفته است. همین پنجره ها فضای اطراف محراب را نورانی کرده و جوی معنوی و دل انگیز فراهم می کند. در نهایت می توان گفت که زیبایی این بنا خیره کننده است و چشم هر بازدید کننده ای را می نوازد.

مقالات مرتبط و خواندنی: 

10 پنجره بزرگ استیند گلس در جهان

کلیسای باسیلیکای سن دنی و شیشه های استیندگلس

عجایب شیشه استیند گلس

شیشه های تزئینی و سقف نورگیر شیشه ای هتل بولدرادو – کلرادو

3 نمونه از استیند گلس های برتر در جهان

ترند های استیند گلس در سال 2018

طرح بی نظیر گنبد شیشه ای با تکنیک تیفانی مرکز فرهنگی شیکاگو